?Görevin yerine getirilmesinde kamu hizmeti bilinci
Kamu görevlileri, kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde; sürekli gelisimi, katilimciligi, saydamligi, tarafsizligi, dürüstlügü, kamu yararini gözetmeyi, hesap verebilirligi, öngörülebilirligi, hizmette yerindenligi ve beyana güveni esas alirlar.
Halka hizmet bilinci
Kamu görevlileri, kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde; halkin günlük yasamini kolaylastirmayi, ihtiyaçlarini en etkin, hizli ve verimli biçimde karsilamayi, hizmet kalitesini yükseltmeyi, halkin memnuniyetini artirmayi, hizmetten yararlananlarin ihtiyacina ve hizmetlerin sonucuna odakli olmayi hedeflerler.
Hizmet standartlarina uyma
Kamu kurum ve kuruluslarinin yöneticileri ve diger personeli, kamu hizmetlerini belirlenen standartlara ve süreçlere uygun sekilde yürütürler, hizmetten yararlananlara is ve islemlerle ilgili gerekli açiklayici bilgileri vererek onlari hizmet süreci boyunca aydinlatirlar.
Amaç ve misyona baglilik
Kamu görevlileri, çalistiklari kurum veya kurulusun amaçlarina ve misyonuna uygun davranirlar. Ülkenin çikarlari, toplumun refahi ve kurumlarinin hizmet idealleri dogrultusunda hareket ederler.
Dürüstlük ve tarafsizlik
Kamu görevlileri; tüm eylem ve islemlerinde yasallik, adalet, esitlik ve dürüstlük ilkeleri dogrultusunda hareket ederler, görevlerini yerine getirirken ve hizmetlerden yararlandirmada dil, din, felsefi inanç, siyasi düsünce, irk, cinsiyet ve benzeri sebeplerle ayrim yapamazlar, insan hak ve özgürlüklerine aykiri veya kisitlayici muamelede ve firsat esitligini engelleyici davranis ve uygulamalarda bulunamazlar.
Kamu görevlileri, takdir yetkilerini, kamu yarari ve hizmet gerekleri dogrultusunda, her türlü keyfilikten uzak, tarafsizlik ve esitlik ilkelerine uygun olarak kullanirlar.
Kamu görevlileri, gerçek veya tüzel kisilere öncelikli, ayricalikli, tarafli ve esitlik ilkesine aykiri muamele ve uygulama yapamazlar, herhangi bir siyasi parti, kisi veya zümrenin yararini veya zararini hedef alan bir davranista bulunamazlar, kamu makamlarinin mevzuata uygun politikalarini, kararlarini ve eylemlerini engelleyemezler.
Sayginlik ve güven
Kamu görevlileri, kamu yönetimine güveni saglayacak sekilde davranirlar ve görevin gerektirdigi itibar ve güvene layik olduklarini davranislariyla gösterirler. Halkin kamu hizmetine güven duygusunu zedeleyen, süphe yaratan ve adalet ilkesine zarar veren davranislarda bulunmaktan kaçinirlar.
Kamu görevlileri, halka hizmetin kisisel veya özel her türlü menfaatin üzerinde bir görev oldugu bilinciyle hizmet gereklerine uygun hareket eder, hizmetten yararlananlara kötü davranamaz, isi savsaklayamaz, çifte standart uygulayamaz ve taraf tutamazlar.
Yönetici veya denetleyici konumunda bulunan kamu görevlileri, keyfi davranislarda, baski, hakaret ve tehdit edici uygulamalarda bulunamaz, açik ve kesin kanitlara dayanmayan rapor düzenleyemez, mevzuata aykiri olarak kendileri için hizmet, imkan veya benzeri çikarlar talep edemez ve talep olmasa dahi sunulani kabul edemezler.
Nezaket ve saygi
Kamu görevlileri, üstleri, meslektaslari, astlari, diger personel ile hizmetten yararlananlara karsi nazik ve saygili davranirlar ve gerekli ilgiyi gösterirler, konu yetkilerinin disindaysa ilgili birime veya yetkiliye yönlendirirler.
Yetkili makamlara bildirim
Kamu görevlileri, bu Yönetmelikte belirlenen etik davranis ilkeleriyle bagdasmayan veya yasadisi is ve eylemlerde bulunmalarinin talep edilmesi halinde veya hizmetlerini yürütürken bu tür bir eylem veya islemden haberdar olduklarinda ya da gördüklerinde durumu yetkili makamlara bildirirler.
Kurum ve kurulus amirleri, ihbarda bulunan kamu görevlilerinin kimligini gizli tutar ve kendilerine herhangi bir zarar gelmemesi için gerekli tedbirleri alirlar.
Çikar çatismasindan kaçinma
Çikar çatismasi; kamu görevlilerinin görevlerini tarafsiz ve objektif sekilde icra etmelerini etkileyen ya da etkiliyormus gibi gözüken ve kendilerine, yakinlarina, arkadaslarina ya da iliskide bulundugu kisi ya da kuruluslara saglanan her türlü menfaati ve onlarla ilgili mali ya da diger yükümlülükleri ve benzeri sahsi çikarlara sahip olmalari halini ifade eder.
Kamu görevlileri, çikar çatismasinda sahsi sorumluluga sahiptir ve çikar çatismasinin dogabilecegi durumu genellikle sahsen bilen kisiler olduklari için, herhangi bir potansiyel ya da gerçek çikar çatismasi konusunda dikkatli davranir, çikar çatismasindan kaçinmak için gerekli adimlari atar, çikar çatismasinin farkina varir varmaz durumu üstlerine bildirir ve çikar çatismasi kapsamina giren menfaatlerden kendilerini uzak tutarlar.
Görev ve yetkilerin menfaat saglamak amaciyla kullanilmamasi
Kamu görevlileri; görev, unvan ve yetkilerini kullanarak kendileri, yakinlari veya üçüncü kisiler lehine menfaat saglayamaz ve aracilikta bulunamazlar, akraba, es, dost ve hemsehri kayirmaciligi, siyasal kayirmacilik veya herhangi bir nedenle ayrimcilik veya kayirmacilik yapamazlar.
Kamu görevlileri, görev, unvan ve yetkilerini kullanarak kendilerinin veya baskalarinin kitap, dergi, kaset, cd ve benzeri ürünlerinin satisini ve dagitimini yaptiramaz; herhangi bir kurum, vakif, dernek veya spor kulübüne yardim, bagis ve benzeri nitelikte menfaat saglayamazlar.
Kamu görevlileri, görevlerinin ifasi sirasinda ya da bu görevlerin sonucu olarak elde ettikleri resmi veya gizli nitelikteki bilgileri, kendilerine, yakinlarina veya üçüncü kisilere dogrudan veya dolayli olarak ekonomik, siyasal veya sosyal nitelikte bir menfaat elde etmek için kullanamazlar, görevdeyken ve görevden ayrildiktan sonra yetkili makamlar disinda hiçbir kurum, kurulus veya kisiye açiklayamazlar.
Kamu görevlileri, seçim kampanyalarinda görev yaptigi kurumun kaynaklarini dogrudan veya dolayli olarak kullanamaz ve kullandiramazlar.
Hediye alma ve menfaat saglama yasagi
Kamu görevlisinin tarafsizligini, performansini, kararini veya görevini yapmasini etkileyen veya etkileme ihtimali bulunan, ekonomik degeri olan ya da olmayan, dogrudan ya da dolayli olarak kabul edilen her türlü esya ve menfaat hediye kapsamindadir.
Kamu görevlilerinin hediye almamasi, kamu görevlisine hediye verilmemesi ve görev sebebiyle çikar saglanmamasi temel ilkedir.
Kamu görevlileri, yürüttükleri görevle ilgili bir is, hizmet veya menfaat iliskisi olan gerçek veya tüzel kisilerden kendileri, yakinlari veya üçüncü kisi veya kuruluslar için dogrudan dogruya veya araci eliyle herhangi bir hediye alamazlar ve menfaat saglayamazlar.
Kamu görevlileri, kamu kaynaklarini kullanarak hediye veremez, resmi gün, tören ve bayramlar disinda, hiçbir gerçek veya tüzel kisiye çelenk veya çiçek gönderemezler; görev ve hizmetle ilgisi olmayan kutlama, duyuru ve anma ilanlari veremezler.
Uluslararasi iliskilerde nezaket ve protokol kurallari geregince, yabanci kisi ve kuruluslar tarafindan verilen hediyelerden, 3628 sayili Kanunun 3. maddesi hükümleri sakli kalmakla birlikte, sözkonusu maddede belirtilen sinirin altinda kalanlar da beyan edilir.
Kamu mallari ve kaynaklarinin kullanimi
Kamu görevlileri, kamu bina ve tasitlari ile diger kamu mallari ve kaynaklarini kamusal amaçlar ve hizmet gerekleri disinda kullanamaz ve kullandiramazlar, bunlari korur ve her an hizmete hazir halde bulundurmak için gerekli tedbirleri alirlar.
Savurganliktan kaçinma
Kamu görevlileri, kamu bina ve tasitlari ile diger kamu mallari ve kaynaklarinin kullaniminda israf ve savurganliktan kaçinir; mesai süresini, kamu mallarini, kaynaklarini, isgücünü ve imkanlarini kullanirken etkin, verimli ve tutumlu davranirlar.
Baglayici açiklamalar ve gerçek disi beyan
Kamu görevlileri, görevlerini yerine getirirken yetkilerini asarak çalistiklari kurumlarini baglayici açiklama, taahhüt, vaat veya girisimlerde bulunamazlar, aldatici ve gerçek disi beyanat veremezler.
Bilgi verme, saydamlik ve katilimcilik
Kamu görevlileri, halkin bilgi edinme hakkini kullanmasina yardimci olurlar. Gerçek ve tüzel kisilerin talep etmesi halinde istenen bilgi veya belgeleri, 4982 sayili Bilgi Edinme Hakki Kanununda belirlenen istisnalar disinda, usulüne uygun olarak verirler.
Üst yöneticiler, ilgili kanunlarin izin verdigi çerçevede, kurumlarinin ihale süreçlerini, faaliyet ve denetim raporlarini uygun araçlarla kamuoyunun bilgisine sunarlar.
Kamu görevlileri, kamu hizmetleri ile ilgili temel kararlarin hazirlanmasi, olgunlastirilmasi, alinmasi ve bu kararlarin uygulanmasi asamalarindan birine, bir kaçina veya tamamina, aksine yasal bir hüküm olmadikça, o karardan dogrudan ya da dolayli olarak etkilenecek olanlarin katkida bulunmasini saglamaya dikkat ederler.
Yöneticilerin hesap verme sorumlulugu
Kamu görevlileri, kamu hizmetlerinin yerine getirilmesi sirasinda sorumluluklari ve yükümlülükleri konusunda hesap verebilir ve kamusal degerlendirme ve denetime her zaman açik ve hazir olurlar.
Yönetici kamu görevlileri, kurumlarinin amaç ve politikalarina uygun olmayan islem veya eylemleri engellemek için görev ve yetkilerinin gerektirdigi önlemleri zamaninda alirlar.
Yönetici kamu görevlileri, yetkisi içindeki personelin yolsuzluk yapmasini önlemek için gerekli tedbirleri alirlar. Bu tedbirler; yasal ve idari düzenlemeleri uygulamayi, egitim ve bilgilendirme konusunda uygun çalismalar yapmayi, personelinin karsi karsiya kaldigi mali ve diger zorluklar konusunda dikkatli davranmayi ve kisisel davranislariyla personeline örnek olmayi kapsar.
Yönetici kamu görevlileri, personeline etik davranis ilkeleri konusunda uygun egitimi saglamak, bu ilkelere uyulup uyulmadigini gözetlemek, geliriyle bagdasmayan yasantisini izlemek ve etik davranis konusunda rehberlik etmekle yükümlüdür.
Eski kamu görevlileriyle iliskiler
Kamu görevlileri, eski kamu görevlilerini kamu hizmetlerinden ayricalikli bir sekilde faydalandiramaz, onlara imtiyazli muamelede bulunamaz.
Kamu görevlerinden ayrilan kisilere, ilgili kanunlardaki hükümler ve süreler sakli kalmak kaydiyla, daha önce görev yaptiklari kurum veya kurulustan, dogrudan veya dolayli olarak herhangi bir yüklenicilik, komisyonculuk, temsilcilik, bilirkisilik, aracilik veya benzeri görev ve is verilemez.
Mal bildiriminde bulunma
Kamu görevlileri, kendileriyle eslerine ve velayeti altindaki çocuklarina ait tasinir ve tasinmazlari, alacak ve borçlari hakkinda, 3628 sayili Mal Bildiriminde Bulunulmasi, Rüsvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu hükümleri uyarinca, yetkili makama mal bildiriminde bulunurlar.
Kurul, gerek gördügü takdirde mal bildirimlerini inceleme yetkisine sahiptir. Mal bildirimlerindeki bilgilerin dogrulugunun kontrolü amaciyla ilgili kisi ve kuruluslar (bankalar ve özel finans kurumlari dahil) talep edilen bilgileri, en geç otuz gün içinde Kurula vermekle yükümlüdürler.